Als alternatief voor het denken in termen van fusie en overname, en opdrachtgever en opdrachtnemer krijgen we bij organiseren meer oog voor de kracht van bundelen en verbinden op basis van gelijkwaardigheid. Er ontstaat daarbij steeds meer aandacht voor het vermogen van organisaties om allianties aan te gaan.

Met deze ontwikkeling doet ook een nieuwe speler zijn intrede in en tussen organisaties: de alliantiemanager. Een verkenning plaatst ons op een gevarieerd speelveld, waar nog de nodige uitdagingen en dilemma's in het verschiet liggen. 

De opgave om samenwerking succesvol te maken 

Organisaties in de publieke en private sector werken steeds meer samen met andere organisaties. Samenwerken biedt kansen die organisaties alleen niet kunnen realiseren. Er zijn voorbeelden te over waarin organisaties met andere organisaties samenwerken, zoals samenwerken in cocreatie, open innovatie, shared service centra, regionale netwerken en publiek-private samenwerking (pps). Samenwerken is echter niet eenvoudig en stelt organisaties en mensen voor stevige uitdagingen. Omgevingen van allianties en netwerken kennen namelijk een aantal specifieke en complexe eigenschappen. Zo is het onduidelijk wie er stuurt. De vraag wie er aan de touwtjes trekt, kan niet eenduidig worden beantwoord. Macht is over meerdere partijen verdeeld en partijen ontlenen macht aan verschillende bronnen.

Samenwerkers creëren een nieuwe realiteit. Het vormgeven van een samenwerkingsverband betekent dat er 'uit het niets'een nieuw organisatorisch verband ontstaat. Met nieuwe relaties, processen en andere manieren van organiseren. Een ander kenmerk is diversiteit. In een samenwerking gaat het er bij uitstek om de verschillen constructief te maken. Tens lotte is de context steeds in beweging. Elke poging om een complexe situatie in kaart te brengen, is achterhaald op het moment dat de kaart wordt getekend.

Bij samenwerken kan niemand om deze kenmerken heen. In ieder samenwerkingsverband zijn ze aan de orde; je kunt ze niet ontkennen of wegdenken. De uitdaging is om ze te hanteren om te komen tot werkbare oplossingen. En de één kan dat beter dan de ander.

Lees het hele artikel van Edwin Kaats en Ruben van Wendel de Joode in Management Executive door het hier te downloaden (pdf).