De natie blijft achter
Column door Farid Tabarki
Enkele jaren geleden debatteerde Noord-Brabant over een volkslied. Guus Meeuwis' lied Brabant was de kandidaat, maar haalde het niet. Er kwam wel een nieuwe slogan: ‘Dan denk je aan Brabant'. Meeuwis denkt in de slotstrofe van zijn lied namelijk aan Brabant, ‘want daar brandt nog licht'. Een gevalletje van sluikreclame, lijkt mij. Interessant is dat Philips vorig jaar bekendmaakte de lichtdivisie af te stoten om te investeren in medische technologie. Hun ‘digital health'-strategie omvat zowel draagbare meetapparaatjes als robotarmen en MRI-scanners, geproduceerd in Best. Even verderop, in Veldhoven, staat het hoofdkantoor van hightechbedrijf ASML, dat begon als joint venture van Philips en ASM International. De machines die ASML levert aan chipsfabrikanten moeten voldoen aan de keiharde Wet van Moore: voor dezelfde prijs verdubbelt de rekenkracht van chips elke achttien maanden tot twee jaar.
Tesla Motors opende enkele weken geleden in Tilburg een fabriek voor elektrische auto's. Ceo Elon Musk kwam om met Henk Kamp de plechtigheden te verrichten. Musk weet wel iets van innovatie: hij is de grote man achter Paypal en wil met zijn bedrijf SpaceX een brede doelgroep toegang tot de kosmos bieden. Kamp zou als minister van Economische Zaken de nationale Chief Innovation Officer moeten zijn, maar op het gebied van duurzame energie is dat jammer genoeg bepaald niet het geval. Volgens de gegevens van Eurostat staat Nederland miezerig onderaan de lijst met slechts 4,5% hernieuwbare energie. Alleen Malta en Luxemburg doen het slechter, terwijl koploper Zweden nu al 52,1% van het totale energieverbruik duurzaam opwekt. Tot overmaat van ramp moeten we onze verwachtingen bijstellen: de al zeer bescheiden 14% in 2020, vastgelegd in het weinig ambitieuze Nationale Energieakkoord van 2013, gaan we niet halen. Geen wonder. Nederland laat innovatie steken in een grillig woud van onbegrijpelijke regels. Zo heb je de ‘postcoderoos', een merkwaardig verzinsel dat ervoor zorgt dat lokale energievoorziening alleen belastingkorting oplevert binnen de viercijferige postcode en omringende gebieden. Hoe krijg je het verzonnen?
Met elektrische auto's schiet het ook niet op: de ambitie van 200.000 wagens is onlangs bijgesteld tot de helft. Van een landelijke markt voor openbaar opladen inclusief het instellen van een uniforme terugleververgoeding wil het maar niet komen. Hernieuwbare energie, snellere computers en meer kennis van het menselijk lichaam — bij Brabant denk ik inmiddels aan al deze drie wezenlijke, disruptieve ontwikkelingen.
De natie blijft achter. Denkend aan Holland lijken de ‘brede rivieren die traag door oneindig laagland gaan' van Hendrik Marsman vooral een beeldspraak voor het tempo van de vernieuwing en het ambitieniveau.
Meer Farid Tabarki
Trendwatcher Farid Tabarki verzorgt voor de collegereeks Industry Shifting Technologies het openingscollege 'Technologie en toekomst'. Leer in 9 colleges hoe nieuwe technologie onze manier van denken, werken en leven gaat veranderen.