Door Patrick van der Pijl (via Sprout.nl)
Hoe ga je als ondernemer om met trends? Volgens Patrick van der Pijl kun je je business model beter up to date houden. 'Vergeet de cijfers, kijk naar de klant en de toekomst'.

De wereld verandert. Steeds meer consumenten kopen online, de deeleconomie wordt steeds meer gemeengoed en wat gaat er gebeuren met de 3D printer? De een gelooft er niet in, de ander denkt dat het helemaal de toekomst wordt. Wat is de invloed van deze trends op je business (model)? Moet je mee gaan op elke trend, of ze juist aan je voorbij laten gaan? 

Concurrentie uit onverwachte hoek

Keek je vroeger alleen naar concurrenten binnen je eigen branche voor nieuwe ontwikkelingen, producten en diensten, tegenwoordig moet je veel breder kijken. Concurrentie komt juist vanuit onverwachte hoek: de Hema die opeens verzekeringen gaat aanbieden of een startup als Square, die een functie van banken overneemt. Je moet als ondernemer dus blijven vooruitkijken, je business model up-to-date te houden en je blijven ontwikkelen. Wat gebeurt er in je markt, wat gebeurt er in de wereld om je heen – in Nederland maar juist ook daar buiten.

Ontkennende fase

Uit onderzoek van Ondernemen 2020 blijkt echter dat veel ondernemers in de ontkennende fase blijven zitten tot het te laat is. Er worden geen keuzes gemaakt, visie ontbreekt en daardoor ontstaan kansen voor ondernemers met een vernieuwende blik van buiten de sector om bestaande business modellen op hun kop te zetten. Kijk naar Uber of Airbnb.
Traditionele aanbieders kijken er naar en reageren eigenlijk nauwelijks of niet. AirBnB speelt in op een behoefte van consumenten aan een meer huiselijk gevoel tijdens hun verblijf in een vreemde stad, voor een redelijke prijs. Maar wat zie je nog steeds bij de grote ketens? (Te) dure, te kleine, en onpersoonlijke kamers en afstandelijke medewerkers. Slechts een enkele keten durft de stap te zetten om het roer helemaal om te gooien.

Omgaan met onzekerheid

Hoe ga je hier nu als organisatie mee om, hoe maak je echt keuzes voor de toekomst, voor het te laat is? En hoe weet je of je de juiste keuze maakt? Een vaststaand feit is dat we leven in een zogenaamde VUCA-wereld (volatile, uncertain, complex, ambiguous). Omgaan met onzekerheid is tegenwoordig part of the job. Deze onzekerheid zal nooit meer weggaan. Het kan om trends gaan die we al langer aan hebben zien komen, maar ook onverwachte ontwikkelingen die niemand had kunnen voorspellen. Als ondernemer is het daarom zaak om niet slechts op één oplossing te focussen, maar verschillende opties voor de toekomst in kaart te brengen. ‘What if… scenario's' te maken.

Denken als een designer

Trends en ontwikkelingen zijn denkoefeningen om nieuwe business modellen te ontwikkelen. Wat als de 3D-printer doorzet, wat betekent dat dan voor onze business? Hoe zouden we ons hier op voor kunnen bereiden? Wat als onze klant alles online bij ons koopt? Hoe gaan we daar mee om? Ga niet met jezelf of je team de discussie aan of deze trend wel of niet doorzet, dat weet namelijk niemand. Het gaat er om hoe jij als ondernemer hier mee omgaat, welke keuze je hier in gaat maken.

Je moet daarin gaan denken als een designer. Wat houdt dat in? Je zult meer tijd moeten gaan besteden aan het observeren van klanten. Vragen stellen en zoeken naar behoeften en niet naar oplossingen. En visueel gaan denken, geen bla bla bla meer. Vergeet de cijfers – die gebaseerd zijn op het verleden – maar kijk naar de klant en de toekomst.

Business Model opties verkennen

Door je huidige businessmodel visueel in kaart te brengen (bijvoorbeeld met het Business Model Canvas) kun je vervolgens je business model gaan innoveren. Maak gebruik van post-its en ga daarmee heen en weer schuiven. Maak op basis van iedere trend die voor jouw onderneming relevant is een nieuw business model (visueel – geen dik businessplan!) en gebruik dit als denkkader voor een strategie voor de toekomst. Het is een middel om ook met je partners, stakeholders of medewerkers te bespreken hoe je met de onzekere toekomst omgaat. Het maakt de wereld om je heen minder complex en begrijpelijk zodat je betere keuzes kunt maken. Want uiteindelijk bepaalt jouw visie als ondernemer en je ambitieniveau welke optie je verder uit gaat werken en in de toekomst werkelijkheid laat worden.

___________________________________________________________

Aan de slag met jouw businessmodel!
Focus Conferences organiseert in samenwerking met Business Models Inc tweemaal per jaar de tweedaagse masterclass Business Model Innovatie. Tijdens deze masterclass combineer je het business model canvas met andere innovatie technieken en visuele tools, om tot een vernieuwende strategie en innovatief business model te komen waarmee jouw organisatie in de toekomst succesvol is.