Via HHFinance (door Harry Huizing)
Als verandermanager sta je soms op eenzame hoogte. Het managen van veranderingen is niet gemakkelijk. Vooral als ze omvangrijk zijn, wordt er veel losgemaakt. Dit vraagt om specifieke kwaliteiten en vaardigheden, die anders zijn dan die van een alledaagse manager. Over welke vaardigheden hebben we het dan zoal? Hoe kun je als verandermanager een verandering goed begeleiden? Waarop moet je letten? In deze blog 10 praktische tips die elke verandermanager moet weten.

Een verandering managen is geen vak, maar een kunde. De kunst is steeds weer maatwerk te leveren, die bijvoorbeeld afhankelijk is van de omstandigheden, de percepties en overtuigingen van mensen, de cultuur, de impact van de verandering en het veranderingspotentieel.  Je kunt dus niet teren en terugvallen op je routine. Dat maakt verandermanagement ook zo lastig. Naast de benodigde kwaliteiten kun je verandermanagement alleen leren door het veel te doen. Daarmee ontwikkel je vaardigheden en inzichten, die je kunnen helpen om een volgende verandering met meer succes te kunnen begeleiden. In deze blog deel ik mijn ervaringen in de vorm van 10 tips.

Tip 1. Kijk wat je aantreft
Tast af wat het veranderingspotentieel is. Is de organisatie futloos of barst het juist van de energie? Is er voldoende ruimte, tijd en geduld om te veranderen? Is de organisatie gewend om te veranderen of juist niet? Als je vanaf het begin geen weet hebt van het veranderingspotentieel, dan weet je ook niet hoe je de verandering moet aanpakken en welke impact de verandering heeft.

Tip 2. Kies je aanpak
Er zijn verschillende manieren om de verandering aan te pakken, die mede afhangen van het veranderingspotentieel. Wat je aantreft is namelijk veel belangrijker, dan je eigen voorkeur. Is er bijvoorbeeld weinig ruimte en geduld, omdat er snel ingespeeld moet worden op nieuwe ontwikkelingen,  dan zal het accent van de veranderaanpak meer liggen op een planmatige strategie (doelgericht en weinig participatie). Is bijvoorbeeld het eindresultaat niet duidelijk (b.v. bij een reorganisatie, een fusie) dan is de aanpak veel meer een trektocht, waarbij toekomstgericht denken, verbeeldingskracht, veel interactie en samen optrekken centraal staan. Kies de aanpak die past bij de organisatie en die de verandering het beste tot haar recht laat komen.

Tip 3. Geef een krachtige visie
Een krachtige visie is een belangrijk startpunt voor de verandering.  Hiermee geef je in essentie aan wat met de verandering wordt beoogd en voorkom je misverstanden. Zo heette één van mijn veranderingstrajecten met betrekking tot een reorganisatie:  'Op naar een nieuw evenwicht!'. Door de visie krachtig neer te zetten, blijft de verandering beter hangen en weten de medewerkers beter wat de verandering moet gaan opleveren. Draag deze visie uit. Daarmee inspireer en motiveer je de medewerkers!

Tip 4. Zoek de mensen op
Een belangrijke beginnersfout is door je eerst te focussen op het plan en niet op de mensen. Maar de mensen zijn de dragers van de verandering. Zoek ze dus op en stel vast welke emoties de verandering bij mensen oproept. Ken de voorstanders en tegenstanders van de verandering. Als je niet weet wat er leeft en wat de verandering met mensen doet, kan je ook niet veranderen.  Met een plan verander je niks, wel met mensen.

Tip 5. Kies de juiste mensen
Zorg dat je de juiste mensen om je heen verzameld, zodat je een team smeedt om de verandering vorm te geven. Zorg ook voor verschillende expertises in je team, die elkaar aanvullen. Denkers, doeners, inspirators, brononderzoekers, experts, etc, je hebt ze allemaal nodig.

Tip 6. Stem voortdurend af
Verandermanagement is ook het managen van verwachtingen. Heb je een nieuwe stap in het veranderingstraject te maken, zorg dan dat het management achter je staat. Stem met hen voortdurend af wat je doet en peil hoe het management daarover denkt en hoe de mensen in de organisatie de verandering ervaren. Zorg dat het resultaat wordt erkend en gevierd.

Tip 7. Werk stap voor stap
Een omvangrijk verandertraject kan gauw verzanden in een onoverzichtelijk traject. Knip het verandertraject in deeltrajecten, zodat het behapbaar en overzichtelijk blijft. Door deze structuur aan te brengen, houd je de motivatie en de concentratie op het resultaat beter vast.

Tip 8. Werk al werkende weg
Een plan voor de verandering is belangrijk, maar niet heilig. Het gaat er niet om of je Prince 2 toepast, maar of je met de mensen je plannen doorneemt en in de praktijk brengt. Zorg dat je flexibel bent in je prioriteiten stellen en dat je al werkende weg handelt. Je kunt je beter concentreren op iets belangrijks dat mensen bezighoudt dan je vasthouden aan je plan.

Tip 9. Communiceer voortdurend
Communicatie is de smeerolie voor een goed lopend veranderingstraject. Organiseer één-op-één gesprekken om mensen bij te praten over het veranderingstraject en check hoe mensen over de voortgang denken. Ook goed is om bij elke stap of mijlpaal communicatiebijeenkomsten te organiseren, zodat iedereen weet hoe het veranderingstraject er voor staat. Dit biedt ook mogelijkheden om meningen te peilen en om de vervolgstappen alvast voor het voetlicht te brengen.

Tip 10. Leg niet gelijk alles vast
Bij elk veranderingstraject staat nooit precies vast welk resultaat wordt behaald. Pin je daarom niet geheel vast aan een besluit en zie een tussenresultaat als een tijdelijke oplossing. Het traject is in feite een iteratief proces, waarbij je soms moet terugkomen op eerdere besluiten. Anders bestaat de kans dat de stelligheid omslaat in ongeloofwaardigheid.
____________________________________________________________________________

Wilt u meer weten over verandermanagement?

Wij organiseren ieder jaar diverse verandermanagement-programma's. Alleen de meest vooraanstaande experts spreken in onze programma's. Denk bijvoorbeeld aan André Wierdsma, Léon de Caluwé, Mathieu Weggeman, Ben Tiggelaar, Thijs Homan en Jaap Boonstra. Inspiratie gegarandeerd!