Leuk hoor, een universitair diploma. Maar voor een klim naar de hoogste sporten van de carrièreladder is het allang niet meer genoeg. Natuurlijk, managen leer je in de praktijk, met vallen en opstaan. Maar zelfs de echte toppers redden het zelden meer met alleen een academische bul op zak. Zo volgde Ahold-topman Dick Boer het executive-mba-programma op het IBO in Zeist, en toog Randstad-cfo  Robert-Jan van de Kraats naar Parijs voor een mba-studie aan Insead, net als zijn collega bij Unilever, Jean-Marc Huët.

GoogleEDU
Ook over de grens wordt het nut van extra opleiden steeds beter onderkend. Zo jaagt Google ruwweg een derde van het complete personeelsbestand door het zware, tweejarige opleidingsprogramma GoogleEDU. Zij krijgen daar training op een op data-analyse gebaseerde manier – hoe kan het ook anders bij een bedrijf dat leeft van data?

171 miljard
En ja hoor, zo'n opleiding mag wat kosten. Het bedrijfsleven in de Verenigde Staten besteedde in 2010 bijvoorbeeld ruim 171 miljard dollar aan training en verdere opleiding van personeel. Ook in Nederland stromen de opleidingseuro's overvloedig. Volgens de laatste berekeningen gaat er zo'n 3,2 miljard per jaar om in ‘niet bekostigd onderwijs', zoals vervolgstudies of opleidingen aan een particuliere instelling worden genoemd. Dat is nog altijd slechts een tiende van wat de overheid uitgeeft aan het reguliere onderwijs, maar toch is het zo'n 2.500 euro per trainingsdeelnemer.

Niet bekostigd onderwijs
Ongeveer 1 op de 8 Nederlanders van boven de 17 jaar volgt jaarlijks zulk ‘niet bekostigd onderwijs', waarvan het merendeel, zo'n 80 procent, op een of andere manier werkgerelateerd is. Daarmee scoren we boven het Europees gemiddelde.

Levert het genoeg op?
Allemaal leuk en aardig, die cijfers. Maar dan nu de hamvraag: is het al die investering in geld en tijd waard? Levert het in the end genoeg op om de inspanning te rechtvaardigen? Die vraag speelt niet alleen voor de deelnemers, maar ook voor de werkgevers, die vaak een fors deel van de rekening oppikken, en niet in de laatste plaats ook voor de vele aanbieders in de markt, die graag hun toegevoegde waarde willen duiden.

Twee antwoorden
Opvallend genoeg hebben economisch en sociale wetenschappers er pas de laatste jaren een antwoord op weten te vinden. Dat hebben ze gedaan op grofweg twee manieren. De eerste is zowel het meest voorkomend als (voor werkgevers) het minst interessant, en focust zich op de salarisverandering die na een training optreedt. De achterliggende gedachte is dat die salariswijziging een reflectie is van de individuele productiviteitsverbetering als gevolg van de training.

Managementopleidingen zijn waardevol
Op deze manier berekend blijken de effecten van de meeste cursussen al aanzienlijk. Vooral managementopleidingen lijken hun geld dubbel en dwars waard, met salarisstijgingen tot 18 procent. Maar ook andere trainingen hebben niet te versmaden salarisgroei tot gevolg: training ‘on the job' levert voor mannen gemiddeld zo'n 3,6 procent extra op en voor vrouwen zelfs 4,8 procent. Off the job nemen die getallen zelfs toe tot 6,6 en 9,6 procent.

Investering rechtvaardig
Fijn voor de werknemer natuurlijk. Maar is daarmee ook de investering van de werkgever gerechtvaardigd? Of heeft hij alleen maar geld uitgegeven om iemand een tijd te missen en vervolgens meer salaris te mogen uitbetalen? Hier komen we wetenschappelijk op gladder ijs. Getrainde en opgeleide medewerkers zijn productiever, dat blijkt al snel. Maar hoevéél productiever? Dat kwantificeren blijft een helse klus.

Gelijk verdeeld
Eigenlijk zijn er maar twee goede studies voorhanden die werkelijk ingaan op de return on investment op de opleidingseuro. Ze gebruiken andere data en andere methoden, maar bereiken daarmee toch dezelfde inzichten. Het zijn inzichten die ook al doorschemerden toen we naar de cijfers over salarisontwikkeling en productiviteitstijging keken.

Weer wat geleerd
Wat blijkt eruit? De productiviteitsstijging is ongeveer tweemaal zo groot als de stijging in het loon. In andere woorden: opleiden loont. Voor de individuele werknemer, die er na zijn inspanningen in salaris op vooruit gaat. Voor de werkgever, die onder de streep een positief effect vindt van zijn uitgaven. En niet in de laatste plaats voor de 19.000 opleidingsaanbieders in Nederland, die eindelijk iets over hun toegevoegde waarde kunnen zeggen. Weer wat geleerd...

----- widget -----

Afbeelding
MT blog

----- widget -----