Denken als een ontwerper
Focus Conferences organiseerde een collegereeks over de toekomst van organisaties: 'Organisatie 3.0'. Ben Kuiken doet verslag. Vandaag deel 2: business modeling met Patrick van der Pijl.
Wat is het business model van een uitvaartonderneming? En hoe verbeter je dat? Niet eenvoudig, zo blijkt uit het verhaal van Patrick van der Pijl, wiens vader een uitvaartonderneming had waar de jonge Patrick regelmatig in de weekenden en avonden als student een centje bijverdiende. 'Wanneer je klanten komen, is niet te voorspellen, maar je moet wel binnen een half uur op de stoep staan. Ook het aantal klanten is moeilijk te beïnvloeden,' grapt Van der Pijl. Toch staan ook in de uitvaartbranche de ontwikkelingen niet stil en kan er nog flink geïnnoveerd worden. Zo is de broer van Van der Pijl, die het bedrijf van hun vader heeft overgenomen, onlangs begonnen met een eigen rouwcentrum omdat er op de begraafplaats nauwelijks nog tijd is voor rouwverwerking. 'Daar willen ze je tegenwoordig binnen een half uur weer weg hebben. Maar het betekent wel dat hij hele andere dingen moet doen, zoals koffie schenken. Dan wordt je dus een beetje cateraar.
'Het is slechts een van de voorbeelden van business model innovatie die Van der Pijl deze middag geeft. Samen met Alex Osterwalder en vele anderen maakte hij in 2010 het prachtig vormgegeven boek Business Model Generation dat inmiddels in vele landen is vertaald. Het boek bevat een 'canvas' waarmee de lezer zijn business model kan uittekenen en tal van technieken om hieraan te sleutelen. Dat sleutelen is nodig, aldus Van der Pijl, omdat de wereld om ons heen sneller verandert dan ooit. Waar je vandaag succesvol mee bent, kan morgen al weer out of date zijn. Een voorbeeld hiervan is Senseo, enkele jaren geleden nog hét voorbeeld van succesvolle innovatie, maar nu hoor je er niets meer over. Wel van Nespresso, dat momenteel helemaal hip and happening is. Maar ook daar zijn ze als het goed is al weer bezig met nieuwe modellen en ideeën.
Je moet dus continu blijven sleutelen aan je business model, zo luidt de boodschap van Van der Pijl. Maar niet door als directie een keer per jaar een weekend op de hei te gaan zitten en een nieuw model uit de hoge hoed te toveren dat vervolgens in vier maanden tijd over de organisatie wordt uitgerold. Nee, het is een continu proces waar iedereen in de organisatie bij betrokken dient te zijn. Dat is misschien wel het belangrijkste kenmerk van de organisatie 3.0: dat de organisatie zelf continu ter discussie staat. Niets is meer heilig, wat gisteren werkte, hoeft dat vandaag niet te doen. Je moet daarom gaan denken als een ontwerper, een ontwerper van organisaties. En dat betekent dat je heel veel ideeën genereert, dingen uitprobeert, totdat je iets vindt dat werkt. Althans: dat nu werkt. En morgen verzin je weer wat anders.
4x per jaar organiseert Focus Conferences de workshop Business modeling in de praktijk met Patrick van der Pijl.
Kijk hier voor meer informatie over deze workshop.
