Zin, een onderschatte energiebron
Zin is een belangrijke, maar onderschatte energiebron. Als we er zin in hebben, zijn we aandachtig, positief, doelgericht en gedreven. Als de zin daarentegen ontbreekt, zijn we passief, negatief, doelloos en krachteloos. Maar wat is zin eigenlijk? Hoe kun je zin maken? En hoe kun je zin omzetten in energie?
Voor veel managers is zin een ondoorgrondelijke en vage kracht. Bijna 80 procent denkt bij zin aan religie, zo blijkt uit Duits onderzoek. Zin wordt als iets van vroeger gezien, toen tradities en religies de samenleving nog in hun greep hadden. Bijgevolg weten we vaak niet wat we ermee moeten doen. Toch is het allemaal niet zo moeilijk.
Zin is de optelsom van de volgende vier dimensies:
• Zin als betekenis: als we ergens de zin van inzien, bedoelen we dat het voor ons een bepaalde betekenis heeft. Zonder betekenis kunnen we dingen wel zien, maar kunnen we ze niet plaatsen en dringen ze niet tot ons door. Bijgevolg komen we dan ook niet in actie.
Ergens in de jaren tachtig haalden Britse onderzoekers het hoofd van een diep in de Maleisische jungle levende stam over om met hen een bezoek aan Singapore te brengen. Het doel van deze reis was om na te gaan hoeveel ervaringen het stamhoofd zich na een eendaags bezoek aan de stad zou kunnen herinneren. Het stamhoofd werd de hele dag langs allerlei iconen van de moderne stad gevoerd. Aan het eind van de dag vroegen de onderzoekers hem wat hij zich van de tocht kon herinneren. Dat bleek nagenoeg niets te zijn. Het enige dat het stamhoofd te binnen schoot, was een dier waarmee ongekende hoeveelheden bananen werden vervoerd. Dat het dier een vrachtwagen was, kon het stamhoofd uiteraard niet weten…
• Zin als emotie: we nemen dingen in onze omgeving niet alleen waar, we hebben er ook een bepaald gevoel bij. Zo kunnen we ‘goede' of ‘slechte zin' hebben. Soms zijn we ook betrokken bij ‘zinderende activiteiten'. Zin heeft dus altijd ook betrekking op emoties: zij zijn het die ons aanzetten om in actie te komen. Het lastige hierbij is dat wij evolutionair zo in elkaar zitten, dat negatieve emoties doorgaans overheersen. Dit is te verklaren vanuit het feit dat negatieve emoties (angst, boosheid) ons in noodsituaties kunnen redden. Als we bang zijn, vluchten we en wanneer we boos zijn gaan we vechten. Positieve emoties geven ons daarentegen op lange termijn zin en energie: zij verruimen ons blikveld en vergroten ons handelingsrepertoire. Zoals onderzoek aangeeft, maken positieve emoties ons op termijn gezonder, gelukkiger én productiever.
• Zin als doel: wanneer we dingen ‘zinnig' noemen, dan bedoelen we dat zij een bepaald doel dienen. ‘Zinloos geweld' is een vorm van agressie dat geen enkel nut dient. Om een doel als werkelijk zinvol te bestempelen, mag het overigens niet zo maar een willekeurig doel zijn. Het doel moet niet alleen betekenisvol zijn, maar we moeten ons er ook eigenaar van voelen. Zinvolle doelen zijn doelen waarmee we ons ten diepste verbonden voelen. Zin krijg je niet van verplichtingen die je moet verrichten, maar van dromen (‘stip aan de horizon') die je echt wilt realiseren.
• Zin als motivatie: wanneer we zeggen dat we ergens zin in hebben, bedoelen we gemotiveerd of gedreven te zijn. Motivatie betekent dat je in beweging komt. Dat doe je door het activeren van de beschikbare drijfveren en talenten. Om dit te kunnen doen, moet je je niet alleen bewust zijn van je eigen drijfveren en talenten (vaak ook aangeduid als ‘sterkten'), maar moet je ook in staat zijn om ze verder te ontwikkelen en toe te passen. Met name dit laatste is lang niet altijd gemakkelijk. Uit internationaal onderzoek komt naar voren dat slechts 12 procent van de medewerkers hiertoe in staat is.
De vier dimensies zijn nauw met elkaar vervlochten. We kunnen geen effectief gebruik maken van de kracht van zin, wanneer we de vier-eenheid niet in acht nemen. Een zinvol bestaan is nu eenmaal meer dan het geven van betekenis aan dingen. Als men daar vervolgens niets bij voelt en niets mee doet, heeft betekenisgeving weinig zin. Dat geldt natuurlijk evenzeer voor de andere dimensies: een positieve houding moet wel ergens toe leiden. Doelen waar je niet achter staat, kun je maar beter laten varen. En gedrevenheid die nergens toe dient, impliceert dat je als ongeleid projectiel door het leven gaat en geen productieve resultaten zult halen.
Dit is een fragment, klik hier om het hele artikel te lezen.
