Als je het licht ziet, denk je dat de wereld is veranderd. Jóuw wereld is op dat moment inderdaad veranderd, maar die van anderen (nog) niet. Dat verklaart waarom managers ondanks inspirerende trainingen en boeken in de praktijk regelmatig vastlopen met hun enthousiaste plannen. Ze hebben met mensen te maken en dat zijn gecompliceerde wezens die elk in hun eigen wereld leven. De hooglerarenreeks ‘Psychologie voor managers' van Focus Conferences geeft daarom handvatten om werkelijk met elkaar in verbinding te komen.

Menselijk gedrag is ongrijpbaar. Dat geldt al voor ons eigen gedrag, laat staan dat van anderen. Toch worden managers geacht invloed uit te oefenen op hun medewerkers. Inzicht in de psyche is dan een eerste belangrijke voorwaarde, maar gek genoeg maakt psychologie mondjesmaat deel uit van managementopleidingen. De collegereeks Psychologie voor managers van Focus Conferences kan daarom al jaren rekenen op grote belangstelling vanuit het bedrijfsleven en andere organisaties. Universele managementthema's als veranderen, overtuigen en motiveren passeren de revue, aangevuld met onderwerpen als flow, breinkunde, conflicthantering, omgaan met stress, zelfkennis en de rol van ons onbewuste. Wie bereid is in de spiegel te kijken die regelmatig wordt voorgehouden tijdens de colleges, zal zichzelf en daardoor ook zijn medewerkers beter begrijpen. 

Bruikbare handvatten
Frits Iedema, senior inkoopmanager bij KPN, omschrijft de psychologiereeks in één woord als waardevol. Hij komt zelfs jaarlijks terug om colleges te volgen. ‘Zo blijf ik scherp. Bovendien verrast de reeks me steeds met nieuwe aspecten, net als de menselijke psyche. Binnen KPN ben ik verantwoordelijk voor het ruimschoots behalen van de inkoopresultaten en bijhorende targets. Daarnaast krijg ik voldoende vrijheid om mijn creativiteit en ondernemerschap in te brengen, bijvoorbeeld voor innovatieve nieuwe diensten en netwerken. Daarbij ben ik sterk afhankelijk van collega's, leveranciers en adviseurs. Interesse in wat er omgaat in de hoofden van anderen had daarom ik altijd al en gedrag probeerde ik te analyseren. Hoe reageren ze en waarom zo? De psychologiereeks geeft bruikbare handvatten om meer grip te krijgen op de menselijke interactie.'

‘Psychologie op de werkvloer toepassen begint met je eigen persoonlijke ontwikkeling', stelt Iedema. ‘Het is nodig om eerst jezelf en je eigen rol in het geheel beter te snappen. Reken maar dat je bij deze reeks ontdekkingen doet, ook over jezelf. De colleges geven volop stof tot nadenken. Ik praat erover met mijn vrouw en kinderen, met vrienden en ook met collega's en zakelijke contacten die er voor open staan. Zo gaat de stof leven en pas ik psychologie toe in het dagelijkse leven. Een merkbare verandering bij mij is dat ik beter kan relativeren, door de uitleg dat interpretatie een belangrijke rol vervult in ons denken en handelen. Ook vertrouw ik sneller op mijn gevoel, omdat ik het nu vaker kan onderbouwen met wetenschappelijke psychologiekennis.'

Praktisch en eigentijds
Dat de hooglerarenreeks van Focus het psychologisch bewustzijn doet toenemen, wordt bevestigd door Rita Kostwinder, algemeen directeur van Technicum. ‘In mijn MBA-training werd veel aandacht besteed aan experiencemarketing en het beïnvloeden van het individu. Psychologie is daar nooit expliciet aan de orde gekomen, terwijl het daar in mensenwerk uiteindelijk wel om draait, besef ik nu. De reeks Psychologie voor managers heeft me echt verrijkt. Als directeur ben ik verantwoordelijk voor de financiële resultaten, dus cijfers zijn in mijn werk zeer bepalend. Na deze reeks realiseer ik mij meer dan ooit dat het mensen zijn die voor de resultaten zorgen, dus als je de resultaten positief wilt beïnvloeden, kun je niet om het gedrag van medewerkers heen. Waarom doen mensen wat ze doen? Daar heeft deze psychologiereeks me op een praktisch toepasbare en eigentijdse manier inzicht in gegeven.'

‘Bij Technicum ontstaan soms conflictsituaties omdat medewerkers in het veld kansen pakken die niet altijd het beste rendement opleveren onder de streep. Ik heb bij het college conflicthantering geleerd dat evenwicht in geven en nemen belangrijk is. Natuurlijk staat het belang van de organisatie voorop, maar als het belang van medewerkers geen enkel gewicht heeft, dan komt dat je bedrijf niet ten goede. Motivatie is een belangrijke motor voor succes, dus is het zaak om je mensen soms ook iets te gunnen. Het is bovendien goed om te ontdekken wat anderen beweegt, want daar kun je binnen de organisatie je voordeel mee doen. Om weerstanden te doorbreken bijvoorbeeld, maar ook om de potentie van medewerkers optimaal in te zetten.'

Resultaat verbeteren
Kostwinder merkt dat het in de waan van de dag niet altijd meevalt om de psychologische kennis die ze heeft opgedaan actief toe te passen. ‘De factor tijd blijft heel bepalend en dan kun je niet altijd diep gaan. Resultaatgerichtheid voert de boventoon en dat is lastig te doorbreken. Toch heb ik een paar concrete veranderingen doorgevoerd na de colleges. Een voorbeeld is het inzetten van mijn onbewuste. Belangrijke stukken laat nu altijd even liggen voordat ik ze aanlever. Hoe tevreden ik ook was, het blijkt dat ik in een later stadium steeds weer sterke inhoudelijke aanvullingen en aanpassingen doe die het resultaat verbeteren. Heel waardevol. En multitasken doe ik ook minder. Zo belde en mailde ik vaak tegelijk. Nu zijn mijn telefoongesprekken veel oprechter én korter, omdat mijn gedachten niet steeds afdwalen naar mijn beeldscherm.'

Het college over stress maakte ook indruk. ‘In ons MT checken we sindsdien maandelijks waar we staan op de stresscurve', vertelt Kostwinder. ‘Het doet echt goed om regelmatig de pauzetoets in te drukken en tijd te nemen voor overpeinzing. Overigens vond ik het ook heel interessant om te ontdekken dat stressvolle ervaringen vooral te maken hebben met hoe je zelf de situatie interpreteert. Dat inzicht helpt me relativeren. Het is maar net welke bril je opzet.' Ook Frits Iedema vond het stresscollege één van de toppers wegens de grote herkenbaarheid. ‘Ik dacht altijd dat stress alleen negatieve impact heeft, maar ik had me nooit gerealiseerd dat een gezonde dosis stress ons juist tot topprestaties kan brengen. Als de druk maar niet continu op de ketel staat. Tijd voor rust en ontspanning is essentieel, dat is bevestigd door deze colleges. En het klopt, heb ik gemerkt. Juist in drukke tijden draaf ik niet door, zodat ik scherp ben op de momenten dat het nodig is.'

Nieuwsgierig naar welke veranderingen kennis van psychologie in uw leven en werk teweeg kan brengen? Volg dan de nieuwe collegereeks vanaf september 2011.