College Toekomstverkenningen: Dr. Patrick van der Duin

Een goed idee in het heden betekent niet automatisch een goed idee in de toekomst, wanneer markt, technologie en maatschappij zijn veranderd. Velen zien dan ook het toenemende belang van toekomstvisies, met name in het innovatieproces. Hoe kun je toekomstonderzoek effectief toepassen in besluitvorming en innovatieprocessen? Dr. Patrick van der Duin, Universitair docent ‘Toekomstonderzoek en innovatiemanagement' bij TU Delft, gaf antwoord tijdens het vijfde college in de collegereeks ‘Toekomstverkenning, scenario en trends' georganiseerd door Focus Conferences en Secondsight.

Het college bestond uit twee delen: toekomstverkennen en innoveren.

Toekomstverkennen
Van der Duin kan als toekomstonderzoeker als geen ander uitleggen wat toekomstonderzoek inhoud: 'Toekomstonderzoek is het vermogen, de vaardigheid en de kunst om toekomstige ontwikkelingen te beschrijven, te verklaren, te verkennen, te voorspellen en/of te interpreteren alsmede de consequenties daarvan in te schatten voor beslissingen en andere acties in het heden'.Volgens Van der Duin kan iedereen de toekomst verkennen, met de volgende boodschap in het achterhoofd: 

1.  Wees open naar de toekomst
2.  Geen glazen bol, en ook geen ‘black box'
3.  Kijk zelf naar de toekomst, maar neem niet jezelf als maat der dingen
4.  Een toekomstverkenning is ‘slechts' input voor innovatie
5.  De toekomst ligt in het heden…….

Innovatie
Een duidelijk beeld van de toekomst is een must voor innovatie. Kernwaarden voor innovatie zijn: nieuwheid en verandering, een brede opvatting, proces, implementatie, onderlinge verbondenheid, onzekerheid en creativiteit. Innovatie klonk de deelnemers wel spannend in de oren. Een innovatieproces verschilt echter immens van een project proces, het is voor veel organisaties nog onbekend terrein. De verschillen tussen een project-proces en innovatie-proces zijn:

----- widget -----

Afbeelding
Tabel toekomst2

----- widget -----

Innovation management
Een innovatie-proces vergt andere managementtechnieken dan een project-proces. Innovation management is gericht op 'creatie, ontwikkeling en toepassing van kennis binnen en tussen bedrijven'. Vooral kennisuitwisseling tussen bedrijven is van belang, zoals ook blijkt uit het open innovation onderzoek van H. Chesbrough. Uit dit onderzoek blijkt dat je meer dan 99% van de kennis en vaardigheden die nodig zijn voor innovatie buiten je eigen bedrijf moet zoeken. ‘The world is our lab', stelt Chesbrough. Wat betreft je eigen organisatie-lab zou een tijdsbesteding van 10% aan innovatie-processen niet misstaan, aldus Van der Duin.

Auteur: Valerie Boersma